Q&A
Op deze pagina hebben we de antwoorden verzameld op vragen die we regelmatig tegenkomen. Mis je een vraag? Of wil je ergens over doorpraten? Stuur ons dan een bericht.
Met de Nuts Wiki ondersteunen wij de community met een toegankelijke plek voor het vastleggen en delen van informatie. » Lees de Nuts Wiki
Wat is Nuts?
Nuts is een initiatief dat ervoor zorgt dat zorgverleners digitaal kunnen samenwerken. Als basis hanteren we een set uitgangspunten, die we hebben gevat in een manifest. Iedere partij die zich kan vinden in deze uitgangspunten kan zich aansluiten bij Nuts. Op basis van deze uitgangspunten verzamelen en ontwikkelen we open standaarden voor samenwerking. Die open standaarden implementeren we vervolgens in onze Open Source "Nuts-node".
Welke "Nuts-termen" kennen we en hoe hangen ze met elkaar samen?
Een overzicht vind je in het document eenheid van taal.
Wat is een Nuts-node?
De Nuts-node is een open-source software referentie-implementatie van de Nuts-specificatie. Iedereen heeft de mogelijkheid om een Nuts-node te ontwikkelen. De Nuts-node draait als applicatie component binnen de infrastructuur van gegevensverwerkende programmatuur. Partijen gebruiken het om verbinding te maken met andere Nuts-nodes, waardoor het Nuts-netwerk ontstaat. Het fungeert als een soort sleutelkast die de toegang tot de gegevens van de zorgverlener en haar patiënten bewaakt. Ook is de Nuts-broncode open source beschikbaar om deze te bewerken en te verspreiden op basis van de Nuts-specificatie. De Nuts-node vervult hierin vier kernfuncties die te maken hebben met identiteit, autorisatie, register en logging. Daarbij helpt de Nuts-node bij zaken als het kunnen vinden van de andere nodes en services van leveranciers of zorgaanbieders, het publiceren van gegevens over de eigen diensten, het uitwisselen van autorisaties en het identificeren van gebruikers. Doordat elke partij de Nuts-node zelf kan installeren en beheren, de specificatie en broncode openbaar zijn, hoeft niemand op een derde (centrale) partij te vertrouwen.
Is Nuts Open Source?
Open Source betekent dat de broncode vrij beschikbaar is om van te leren, om aan verder te werken en om in te zetten voor (commerciële) toepassingen. De software van Nuts wordt dus door commerciële partijen ontwikkeld, maar is daarna van iedereen. Daardoor kan niemand een monopolie hebben op Nuts. De licentie op de software dwingt af dat Nuts vrij beschikbaar is, nu en in de toekomst.
Hoe is Nuts ontstaan?
Nuts is ontstaan vanuit een gedeelde realisatie onder softwareleveranciers: we zijn veel tijd kwijt met het bouwen van talloze maatwerk koppelingen tussen onze systemen. Deze koppelingen zijn meestal kostbaar, tijdrovend en foutgevoelig en worden daardoor in een veel te laag tempo ontwikkeld. Hierdoor is het voor veel zorgverleners niet goed mogelijk om digitaal samen te werken met collega's die gebruik maken van een ander ICT-systeem. In 2018 hebben deze leveranciers de handen in één geslagen en zijn het Nuts initiatief gestart.
Waarom is een open communicatienetwerk in de zorg belangrijk?
Veel zorg gaat over zorginstellingen heen. Het is een complexe dialoog tussen specialisten, de patiënt, mantelzorg, langdurige zorg etc. Al deze partijen werken het liefst in hun eigen systemen maar hebben wel informatie van elkaar nodig. Door een open communicatienetwerk te introduceren maken we dit mogelijk: vanuit je eigen software op een uniforme wijze informatie uitwisselen en communiceren met zorgverleners van andere organisaties en de patiënt.
Het is belangrijk dat dit netwerk een open netwerk is omdat iedereen mee moet kunnen doen: zowel de grote ziekenhuizen als de kleine zorgonderneming met vier clienten. Zo blijft het netwerk voor iedereen beschikbaar. Bekijk ons manifest op onze website voor de andere uitgangspunten.
Waarom zouden softwareleveranciers zich bij jullie moeten aansluiten?
ICT leveranciers in de zorg staan allemaal voor dezelfde uitdaging: het leggen van een digitaal lijntje met elke andere leverancier. Deze koppelingen leggen we nu vaak één-op-één tussen twee leveranciers, wat kostbaar, tijdrovend en foutgevoelig is. Een softwarepakket onderhoudt al snel tientallen tot honderden verschillende koppelingen met andere leveranciers. Door gebruik te maken van de open standaarden en de technologie van Nuts wordt het voor leveranciers veel makkelijker en goedkoper om een koppeling te realiseren, en gaan koppelingen technisch steeds meer op dezelfde manier.
Daardoor kan er meer energie gestoken worden in belangrijkere zaken, zoals een goede procesondersteuning. Dat resulteert uiteindelijk in veel betere producten waarmee de zorg beter kan samenwerken.
Wat is het verdienmodel?
Nuts heeft geen verdienmodel. Er is wel een kostenmodel: iedere aangesloten leverancier beheert zijn eigen Nuts node. Doorontwikkeling vindt plaats op basis van de behoefte van partijen om gegevensuitwisselingen te realiseren. Door samen te werken aan een gedeelde infrastructuur pakt elke leverancier een deel van de rekening op. Dit laat zich terugbetalen in lagere kosten voor het bouwen en beheren van koppelingen en het verbeteren van de procesondersteuning voor gebruikers.
De Stichting Nuts heeft geen winstoogmerk, bestuursleden worden niet betaald voor hun werkzaamheden bij de stichting en de inkomsten van de stichting bestaan uit donaties, subsidies en voor een heel klein deel uit het geven van workshops en de verkoop van promotiemateriaal.
Hoe gaat het straks werken voor gebruikers?
Zowel de patiënt als de zorgmedewerker zal niet direct met Nuts werken. De patiënt behoudt zijn patiëntportaal of Persoonlijke gezondheidsomgeving (PGO, zie MedMij). Ook de zorginstelling blijft gewoon zelf een softwareleverancier kiezen voor haar procesondersteuning. Op de achtergrond zullen gegevens tussen deze systemen in toenemende mate worden uitgewisseld met behulp van Nuts. De gebruiker zal daar in veel gevallen weinig van merken, behalve dat de processen meer uniform worden, koppelingen sneller gerealiseerd worden en met meer organisaties kan worden samengewerkt.
Waarom was er niet al zoiets als Nuts?
Deels omdat Nuts een kind van deze tijd is. We zien in de laatste jaren een aantal trends:
- Het digitaal samenwerken in de zorg wordt steeds belangrijker;
- Er is een steeds grotere behoeften aan systemen die privacy van de burger echt waarborgen;
- De technologie om decentraal en veilig informatie uit te wisselen wordt volwassen.
Daarnaast omdat het "businessmodel" van een initiatief zoals Nuts erg lastig is gebleken. Zoals hierboven gesteld heeft Nuts geen verdienmodel. Want zodra samenwerking wordt verkocht als een commercieel product versnippert de markt waardoor je maar met een deel van de zorg kunt samenwerken, en bereik je dus niet je doel. Het heeft wat tijd nodig gehad voordat de realisatie ontstond dat we dit dus pre-concurrentieel en non-commercieel moesten gaan organiseren.
Dat gezegd hebbende: Nuts bestaat natuurlijk niet in een vacuum. Veel mensen zetten zich al jaren in om onderdelen van deze problemen op te lossen, en daar maken wij heel dankbaar gebruik van.
Wie bepaalt de Nuts-specificaties?
De Nuts community bepaalt samen de Nuts standaarden. Deze worden middels zogenaamde RFC (Request for Comments) documenten gepubliceerd op de Nuts- specificaties. Iedereen kan een voorstel indienen. Community leden die al ervaring hebben met het schrijven van de specificaties kunnen helpen. Indien een voorstel voldoet aan de Nuts uitgangspunten kan deze worden opgenomen in de specificaties.
Wie test of een leverancier voldoet aan deze specificaties?
De bronhoudende leverancier is zelf verantwoordelijk voor de beveiliging van de patiëntgegevens van de klanten. Dat is in het geval van Nuts niet anders. Door de diverse beveiligingslagen van het Nuts stelsel ligt het risico van een beveiligingsincident voornamelijk bij de bronhoudende leverancier. Hierdoor kan elke leverancier voor zichzelf een risico-inschatting maken welke aanvullende test zij (laten) uitvoeren.
Wie laat een partij toe tot de Nuts-community en netwerk?
Tot de community kan een partij zichzelf uitnodigen. Onderschrijven van het manifest kan via een e-mail aan info@nuts.nl. Een partij die het initiatief ondersteunt komt dan op de website. Toegang tot het Nuts-netwerk regelt de partij technisch zelf door het opstarten van een Nuts-node i.c.m. een PKI Overheid certificaat. Aanvullend wordt een aansluitovereenkomst getekend met Stichting Nuts. Hierin worden basis afspraken over bijvoorbeeld versie beheer en klachtenafhandeling vastgelegd.
